Terug naar… 11 november 1896

Een aantal kamerleden maakt zich zorgen over het Nederlandse taalonderwijs. Er zijn namelijk onderwijzers die…

aan hunne leerlingen niet de gebruikelijke spelling […] onderwijzen, maar die, waaraan zij zelven de voorkeur geven. In het belang van eene eenvormige en zuivere spelling van de Nederlandsche taal achtten deze leden het den plicht der Regeering, aan het onderwijzend personeel op gepaste wijze in te scherpen, dat bij het onderwijs de gebruikelijke spelling, zooals die is aangegeven door de drs. De Vries en Te Winkel, behoort te worden gevolgd

De krant vraagt zich af of onderwijzers niet het recht hebben om hun eigen spellingsvariant te gebruiken. Bovendien is het probleem niet zo groot: “Er zullen in Nederland zeker niet vele scholen gevonden worden, waar een andere spelling dan die van De Vries en Te Winkel wordt onderwezen.” Daarnaast is het normaal dat spellingsregels bij tijd en wijle veranderen (en het is niet de taak van de regering om dit proces tegen te houden). Zo voorspelt de krant het volgende:

De zoogen. Kollewijn-spelling [een spellingsvariant die ontwikkeld is door de taalkundige Roeland Kollewijn], waartegen de opmerking der Kamerleden vermoedelijk gericht is, heeft tot dusver nog niet veel aanhangers, althans in de praktijk. De mogelijkheid is echter niet uitgesloten dat zij – al dan niet gewijzigd – allengs veld wint en mettertijd de “gebruikelijke” wordt. De Regeering mag hierbij geen partij kiezen, maar behoort de beslissing aan de natie te laten.

(Een correcte voorspelling overigens. Een groot aantal van Kollewijns voorstellen zijn uiteindelijk standaardtaal geworden. Hij opperde bijvoorbeeld dat woorden als menschen en photographie geschreven moesten worden als mensen en fotografie.)

Elize van Calcar heeft zondag in Den Haag tijdens een “psychologische” lezing voorspellingen gedaan die wat esoterischer zijn:

En nog veel meer zal door de wetenschap worden bevestigd; ook dat de menschen leven in gekleurde wolken, zooals clairvoyantes [helderzienden] die om iemand heen zien, wolken gevormd door kleine, symbolische figuurtjes, waarvan een Parijsch onderz[o]eker al het een en ander heeft gephotographeerd. Deze heeft ontdekt, dat de emanaties van lichtafhankelijk zijn van iemands gemoedstoestand. Een kind, dat zijn lievelingsvogeltje dood gevonden had, was omringd door neervallende veertjes; een blij kindje door opgaande blaadjes. Toorn veroorzaakt emanaties in den vorm van bliksems; een driftig mensch is omringd door roode stralen. In een vergadering als deze ging een lichtblauw waas op van vederen en palmbladeren. Een springende fontein komt uit iemand, die bidt.

Menschen met vaste systemen en uitgeknipte theorieën leven in een wolk van geometrische figuurtjes; reine liefde is rozerood; passie is bloedrood en terwijl de reine liefde bloemknopjes verwekt, doet passie iemand haakjes uitstralen, alsof zijn begeerte een prooi wilde grijpen. Jaloezie is groen; edelmoedigheid geeft blauwe sterren in goud licht….. Spreekster had eens erg kwade buren. In het huis naast haar werden vrouwen geranseld, werd gevloekt enz. Welnu, op haar séances drong er vaak zulk hevig rood licht door den muur aan den kant der booze menschen, dat het den aanwezigen hinderlijk werd en mevrouw Van Calcar moest verhuizen.

Bron

  • Print
  • Facebook
  • Twitter
  • Google Bookmarks
  • PDF